Neden Faust?
Fikir yüklü yazını aldım Sebastian. Gretchen yazımı beğenmişsin. Çok teşekkür ederim. Mefistofeles’in ne kadar farklı olduğuna ve şu an bütün dünyanın onun tesirinde kaldığına vurgu yapmışsın. Bu çok anlamlı bir yorum benim için. ‘Ateş saltanatı var gibi yeryüzünde.’ ifaden harika. İblis nasıl bu kadar güç kazandı inan ben de bilemedim. Senin yorumlarını okuduktan sonra Mefisto’nun ve Faust’un ilk halini bir kez daha düşündüm.
Goethe, Mefisto’yu hiç bir şeyi beğenmeyen biri olarak tasvir etmiş. Büyük melekler; Cebrail, İsrafil ve Mikail, tanrıya (Allah’a) hamd ederlerken Mefisto insandan şikayet halindeymiş. İnsanı kıskanıyormuş yani. Tanrı (Allah) da ona Faust adlı bir kulunu denemesini teklif etmiş. Bu olay bizdeki, Eyyub peygamberin imtihanı olayını, hatırlattı bana. İki olayda da Mefisto basit bir araç olarak görünüyor.
Aslında bu deneme her dönemde her insan için geçerli. Fakat Goethe yaşadığı dönem itibarı ile önemli bir seçim yamıştır. Faust bir bilim insanıdır. Tıp, ilahiyat ve felsefe ile ilgilidir. Doktorasını yeni tamamlamıştır. Ama hayatın anlamına dair sorularına cevap bulmakta zorluk çekmektedir. Ruhunu kemiren soruları vardır onun. Bu sorular aslında yaşadığı devrin de sorularıdır. Bu noktada bir kırılma yaşar Faust ve nefis vadilerinde dolaşmayı tercih eder. Ve Mefisto ona sadece yol gösterir.
19. Yüzyıl. Bu devir aynı zamanda bilimlerin hızla tekniğe dönüşmeye başladığı devirdir. Ve insan yaptıkları ile gururlanmaya başlamıştır. Sebastian senin de değindiğin gibi, Goethe durduk yere seçmedi bir bilim insanı olan Faust’u. Faust bir bakıma kendisi de olsa, gerçek değişmeyecektir. Bu büyük bir felsefedir. Dînî bir felsefedir aynı zamanda. İnsanlığın bilimle imtihanı var bu felsefede. Meyhane, büyü, eğlence gibi figürler, bu imtihanı anlatmak içindir sadece.
Son iki asırda, bizim doğu ifadesiyle, inkar-ı uluhiyet bilimden gelmeye başladı Sebastian. Olaylar bizi bu konuyu da düşünmeye itiyor eserde. Bilim de insan için bir imtihan oldu. İnsan ne kadar bilirse bilsin, hayatın anlamı ve hikmet karşısında hep öğrenci kalacaktı. Aslında Faust bilimi terk etmedi. Ancak bilimle çizdiği yön farklılaştı. Ve Faust bunu çok geç anlayacaktı. Goethe’nin Faust’u içindeki güzellliği hiç kaybetmedi. Bu Goethe’nin isteği ve bir anlamda kendisi idi. Faust ve insan toyluğun verdiği hızla bir çok yanlış yaptı ama hayat biraz da yanlışlarla yürünüyordu. Mefisto, Faust’un hislerine hitap etti önce. Sonra da aklını aldı başından. Ve genelde hep böyle kaybetti insan.
Faust, her şeye rağmen, içinden hiç kaybolmayan güzellikler sayesinde kurtulacaktır. Ama bu nasıl olacaktır? Bu dönemde bu sorunun cevabı da var mı? Lütfen yaz bana. Bekliyorum.
Emin Osman Uygur
Mefisto Faust mücadelesi gökte basladı ve yerde devam ediyor.Kıyamete kadarda bu mücadele şiddetle devam edecek.Kimileri Faust’tan yana tavır alacak,kimiside nefsine,şehvetine,hırslarına ve içindeki haset,kin ve nefret duygularına kapılarak Mefisto’nun yanında kendini bulacak.Bu mucadelede çizgiden ayrılmayıp selamete ulaşanlar, herhalde Mefistonun varlığını kabul edip, heran ondan gelecek fitne ve fısıltılara karşı gardını almaya,yaratılanı yaratandan ötürü sevmeye ve sevgi dolu bir dünya kurma yolunda gayrete bağlıdır.
bu güzel yorumunuz için teşekkürler Berat bey…yazılarınızı ve yorumlarınızı bekleriz.