Yunus Emre’nin Mısralarında İnsan
Dert halinden ne bile
Yüreği sağ olan kişi
“Kendi rahat olan dertlinin halinden anlamaz.”
Zehi bahadur (bu güzelliktir, ne güzeldir)
Can terkin urur
Kılıç mı keser
Himmet giyeni
“Bu güzelliktir, değerlidir ki candan vazgeçer. Himmet giyeni kılıç kesmez.” Yani manevi koruma altında olanlara maddi şeyler zarar vermez.
Zühtüm var deyu
T’an eylemegil
Merdut ederler
Mağrur olanı
“Züht sahibiyim, yani dünyaya değer vermiyorum diye başkasını ayıplama. Mağrur (gururlu-kibirli) olan insanı sevmezler, kovarlar.”
Asilzadelerin nişanı budur
Her gönülde hazır ola
Kendini teslim eyleye
Sözde kıyl u kal olamaya
“Asil insan her gönle girmesini bilir. O, kendini hakka teslim eder. Sözde dedikodu olmamalı.”
Kimse dinine biz hilaf etmeyiz
Din tamam olıcak doğar muhabbet
“Biz başkalarının dinlerine karşı çıkmayız. Din tamamlanınca muhabbet doğar.” Yani, insan gerçek sevgiyi ancak dinde bulur. Çünkü dinlerin özünde sevgi vardır. Dinde yaratılan her şey Yaratandan ötürü sevilir.
Yarenler der bize şartı bırakman
Şart ol kişiye eder hıyanet
“Dostlar arasında teklif olmaz; olursa dosta hıyanet demektir.”
Doğruluk bekleyen dost kapısından
Gümansız ol bulur ilahi devlet
“Doğruluğu dost kapısından bekleyen, şüphesiz ki ilahi bir yardım görür. Doğruluğu kendine şiar edinen kişi, Allah tarafından mutlaka yardım görür.”
Ziya paşanın şu beyti bu düşünceyi ne güzel izah eder:
İnsana sadakat yaraşır görse de ikrah
Yardımcısıdır doğruların Hazret-i Allah
Aşksızlara verme öğüt
Öğüdünden alır değil
“Aşksız (sevgisiz-heyecansız) insanlara öğüt fayda vermez.”
Eksik olman ehlilerden
Kaça görün cahillerden
“Ehil insanlara yakın, cahillere de uzak olmak gerek”
Cahil gönül taştan beter
Yola gelmez gelir değil
“Cahil insanın kalbi taş gibidir; onun yola gelmesi çok zordur.”
Doğan zayıf olsa bile
Doğanlıktan kalır değil
“Doğanın zayıf olması doğanlığına zarar vermez.”
Aşktan dava kılan kişi
Hiç anmaya hırs u heva
“Gerçek aşk sahibi (Allah için seven) dünya arzusundan, sevgisinden dem vurmaz.”
EminOsmanUygur
